Checklist nieuw arbeidscontract

In deze periode van het jaar tekenen veel mensen een arbeidscontract. Het is belangrijk het arbeidscontract goed te controleren. In het overeenkomstenrecht geldt een belangrijk beginsel; afspraak is afspraak. Ondanks dat het arbeidsrecht de werknemer op veel punten beschermd, is het belangrijk onderstaande checklist te gebruiken bij het nalopen van het arbeidscontract.

(Geschatte leestijd: 3 minuten)

1. Is een cao van toepassing?

Voordat je start is het belangrijk te checken of een cao van toepassing is. Dit kan soms nog best ingewikkeld zijn. Om het simpel te houden: check of je valt onder een van de volgende scenario’s:

1. Wordt in het contract verwezen naar een cao? De cao is in dat geval van toepassing.

2. Is werkgever lid van een werkgeversorganisatie die met vakbonden een cao overeengekomen is? De cao is in principe van toepassing.

3. Is de cao algemeen verbindend verklaard? De cao is van toepassing.

In de cao worden veel zaken geregeld. De meeste cao’s zijn tegenwoordig goed te lezen. Het is de moeite waard de cao even door te nemen, met name als het gaat om de onderstaande punten.

Meer over de cao kun je hier lezen.

2. Kun je het arbeidscontract tussentijds opzeggen?

Grote kans dat jouw eerste arbeidscontract voor bepaalde tijd is, bijvoorbeeld voor één jaar. Check in dat geval of het contract een tussentijds opzegbeding bevat. Het kan altijd gebeuren dat je tussentijds wilt vertrekken. Eventueel in goed overleg met je werkgever. Een tijdelijk contract mag je tussentijds niet zomaar opzeggen, tenzij in het contract staat dat dit wel kan. De gevolgen kunnen groot zijn. Zo kan de werkgever jouw dwingen te blijven werken en anders een schadevergoeding vorderen. De schadevergoeding is gelijk aan het bedrag van het loon over de resterende duur van het arbeidscontract.

Ook het in goed overleg beëindigen van een tijdelijk arbeidscontract zonder opzegbeding is vaak niet slim. Het UWV kijkt in de meeste gevallen wanneer het arbeidscontract geëindigd zou zijn. Pas vanaf dat moment heb je recht op een WW-uitkering. In de tussenliggende periode heb je geen recht op een WW-uitkering. Kortom: check dit dus goed.

Wil je weten hoe de opzegtermijn werkt? Lees dan hier verder.

3. Klopt het salaris in je arbeidscontract?

Jouw eerste salarisuitbetaling is een moment om te vieren. Is een cao van toepassing ? Check dan of je goed bent ingeschaald. Meestal staat de salarisschaal op basis van jouw functie vast, maar kun je nog onderhandelen over de trede binnen de schaal. Onderhandelingstips vind je hier op de website van CNV.

Geen cao van toepassing? Dan zijn partijen vrij om een salaris boven het minimumloon overeen te komen. Het minimumloon kun je hier terugvinden.

4. Is de proeftijd geldig?

Een proeftijd geeft de werknemer en werkgever de gelegenheid te checken of er een klik is. Tijdens een proeftijd kunnen beide partijen het contract per direct beëindigen. Zonder opzegtermijn dus.

In de wet staat dat een proeftijd in een tijdelijk contract alleen geldig is als het contract langer dan 6 maanden duurt. Dit is natuurlijk inclusief de proeftijd zelf.

De proeftijd is in de meeste gevallen één maand. Heel soms is een proeftijd van twee maanden mogelijk.

Ja. Ook nu is het belangrijk te checken of in de cao afwijkende regels staan.

Zie je dat de werkgever de proeftijd verkeerd in het contract heeft opgenomen? Houd dit dan lekker voor je! Mocht de werkgever een beroep doen op een ongeldig proeftijdbeding, dan kun je nog altijd aangeven dat proeftijdontslag niet mogelijk is. De vraag is dan nog natuurlijk of partijen zin hebben met elkaar door te gaan.

5. Bouw je genoeg vakantiedagen op?

In de wet staat dat je recht hebt op vakantiedagen. Je bouwt viermaal het aantal uren dat je per week werkt op aan vakantie. Werk je dus 40 uur per week, dan heb je na een jaar recht op 160 uur aan wettelijke vakantiedagen.

Daarnaast kan het zijn dat in het contract staat dat je extra vakantiedagen opbouwt. Dit noemen we de bovenwettelijke vakantiedagen. Soms staat dit in de cao.

6. Kun je leven met de contractuele beperkingen?

Soms staan er in contracten afschrikwekkende bedingen met hoge boetebedragen. Denk bijvoorbeeld aan het verbod om naast jouw werk ergens anders te werken en het verbod om na einde van het dienstverband voor een concurrent te werken. Teken deze bedingen niet te snel. Bekijk deze goed en ga na of de beperkingen acceptabel zijn.

In Nederland geldt het uitgangspunt: ‘pacta sunt servanda’, oftewel: ‘afspraak is afspraak’. Deze bedingen kunnen voor jou grote gevolgen hebben. Aan de andere kant moet een beding voldoen aan strenge voorwaarden. Hoe dan ook; de moeite waard om hier uitgebreid bij stil te staan.

7. Hoe zit het met studiekosten?

Grote kans dat je in je nieuwe functie niet stopt met leren. Veel werkgever bieden scholing aan. Een werkgever kan afspraken maken over terugbetaling van scholingskosten. De werkgever wil hiermee voorkomen dat geïnvesteerd wordt in werknemers die tijdens of kort na een studie vertrekken.

In het contract kan staan dat de studiekosten (deels) terugbetaald moet worden als je tijdens of vlak na afronding van een studie vertrekt. Deze terugbetalingsverplichting geldt niet altijd.

8. Bouw je pensioen op?

Wie niet steelt of erft moet werken tot hij sterft. Gelukkig valt dat wel mee. Als starter denk je waarschijnlijk nog niet aan je pensioen, toch is het slim hier kort bij stil te staan. In Nederland kennen we geen algemene pensioenplicht. Deelname kan verplicht worden gesteld via een bedrijfstakpensioenregeling. Vaak kun je dit terugvinden in de cao.

Is werkgever niet verplicht deel te nemen aan een bedrijfstakpensioenfonds én kent de cao geen pensioenplicht? Dan is de werkgever niet verplicht je een pensioenregeling aan te bieden.

9. Vergeet je het personeelshandboek niet?

Weet wat je tekent. Vaak wordt in het contract verwezen naar aangehechte documenten. Door het tekenen verklaar je bekend te zijn met de inhoud van die documenten. In een personeelshandboek kun je vaak gedetailleerde afspraken vinden. Laat je niet verrassen en neem het personeelshandboek goed door.