Met een vaststellingsovereenkomst (VSO) beëindig je een dienstverband in goed overleg. Sterker nog, in de meeste gevallen komt ontslag tot stand met een vaststellingsovereenkomst. Het instemmen met een vaststellingsovereenkomst is na de bedenktijd meestal definitief. Een fout kan dus grote gevolgen hebben. Een fout kan bijvoorbeeld je WW-rechten kosten of tot andere schade leiden. Een vaststellingsovereenkomst controleren is dus cruciaal.
In dit artikel lees je:
- wat een vaststellingsovereenkomst is en wanneer het ingezet wordt;
- wanneer controleren écht verstandig is;
- wie de juridische kosten betaalt voor een grondige check en het onderhandelen (tipje van de sluiten: in 90% van de gevallen je werkgever);
- een checklist om zelf een snelle check uit te voeren;
- hoe onze gratis VSO-check werkt.
Haast? Scroll naar beneden om aan de slag te gaan met onze checklist of om ons gratis advies te vragen.
Wat is een vaststellingsovereenkomst?
Een vaststellingsovereenkomst is een contract tussen de werkgever en de werknemer. In dit contract wordt vastgelegd dat de arbeidsovereenkomst beëindigd wordt en onder welke voorwaarden dat gebeurt.
Het mooie én het spannende is dat er veel vrijheid is om afspraken te maken. De wet bepaalt namelijk niet wat er precies in een vaststellingsovereenkomst moet staan. Daarom wordt de inhoud van een vaststellingsovereenkomst vaak bepaald door onderhandelingen. Heb je niet alle risico’s scherp? Dan kun je bij het akkoord gaan met een vaststellingsovereenkomst flink in je eigen vingers snijden.
We leggen het hieronder allemaal uit.
Wanneer kiezen voor een vaststellingsovereenkomst?
Een vaststellingsovereenkomst is een goed middel om in goed overleg afscheid te nemen van je werkgever. Als werknemer kun je met een vaststellingsovereenkomst invloed uitoefenen op de gevolgen van een ontslag. Het biedt je zekerheid. Het bespaart je veel stress. Het bespaart je lange juridische procedures en hoge kosten.
Uiteraard; als je het allemaal goed in de vaststellingsovereenkomst hebt geregeld.
Het mooie is dat werkgevers ook vaak positief tegenover een vaststellingsovereenkomst staan. Ook de werkgever kan namelijk veel besparen door met jou een vaststellingsovereenkomst af te sluiten.
Een vaststellingsovereenkomst kan dus een veilige en snelle win-winsituatie opleveren.
Wanneer moet je een vaststellingsovereenkomst altijd controleren?
Er zijn een aantal situaties waarin je nooit zomaar akkoord moet gaan met een vaststellingsovereenkomst. In deze gevallen kun je in grote problemen komen. Denk aan de volgende situaties:
In de vaststellingsovereenkomst wordt de schuld – expliciet of impliciet – bij jou gelegd.
In dit geval kan het UWV besluiten om jou geen WW-uitkering toe te kennen.
Je bent ziek en dus niet beschikbaar voor arbeid.
In dit geval kan het UWV besluiten om jou geen WW-uitkering toe te kennen, omdat je wegens ziekte niet beschikbaar bent voor arbeid. Ook een ZW-uitkering zul je niet snel krijgen, want het UWV zal het instemmen met een vaststellingsovereenkomst tijdens ziekte vaak beoordelen als een benadelingshandeling.
Soms kun je tijdens ziekte op een veilige manier instemmen met een vaststellingsovereenkomst. Dergelijke situaties vergen een advies op maat.
Je zit in of rond je zwangerschaps- of bevallingsverlof.
Ook in dit geval wordt vaak geconcludeerd dat sprake is van een benadelingshandeling, waardoor je geen uitkering krijgt.
Je hebt een tijdelijk contract zonder tussentijds opzegbeding.
Als partijen geen tussentijds opzegbeding zijn overeengekomen, geldt als hoofdregel dat het contract uitgezeten moet worden. Een werknemer die zonder een tussentijds opzegbeding instemt met een vaststellingsovereenkomst kan door het UWV als verwijtbaar werkloos worden gezien, waardoor hij geen recht heeft op een WW-uitkering. Gelukkig zijn er nog uitwegen als partijen vergeten zijn een tussentijds opzegbeding overeen te komen.
Je hebt al een concreet uitzicht op een nieuwe baan.
Vaak staat er in een vaststellingsovereenkomst dat de werknemer ten tijde van het aangaan van de vaststellingsovereenkomst geen concreet uitzicht heeft op een nieuwe baan. Mocht dit achteraf toch het geval zijn, dan kan dit grote gevolgen hebben.
Wie betaalt de juridische kosten?
Het is altijd verstandig om het controleren van een vaststellingsovereenkomst uit te besteden aan een ervaren specialist. Ook het onderhandelen kun je het beste uitbesteden.
Gelukkig betaalt ruim 90% van de werkgevers de volledige juridische kosten. Dit wordt dan in de vaststellingsovereenkomst gezet. Als het er niet in staat, proberen we dit erin te onderhandelen.
Omdat de juridische kosten ten opzichte van bijvoorbeeld de ontslagvergoeding vaak een fractie is, kunnen we het ook proberen te verwerken in de hoogte van de ontslagvergoeding.
Mocht het allemaal écht niet lukken, dan is de eerste check altijd gratis én maken we duidelijke vaste prijsafspraken.
Vaststellingsovereenkomst controleren: korte checklist
Hieronder geven we je een korte opsomming van punten die je snel zelf kunt nalopen.
1. Ontslaggrond helder & neutraal geformuleerd
Uit de tekst van de vaststellingsovereenkomst moet duidelijk blijken dat de beëindiging niet aan jou te wijten is. Zie je bijvoorbeeld staan: “Werknemer functioneert niet voldoende, waardoor partijen hebben besloten de arbeidsovereenkomst te beëindigen”, dan moeten alle bellen rinkelen.
2. Einddatum & opzegtermijn correct
Een vaststellingsovereenkomst moet natuurlijk een ontslagdatum (einddatum) bevatten. Dit is lastiger dan het lijkt. Als je een onjuiste einddatum bepaalt, kan dit gevolgen hebben voor je WW-uitkering. Het bepalen van de juiste opzegtermijn is hierbij onmisbaar. Je moet kijken naar de opzegtermijn die voor de werkgever geldt. Je kijkt daarvoor naar de wet, maar ook naar de arbeidsovereenkomst of geldende cao.
3. Ontslagvergoeding
Voor niks gaat de zon op. Vaak spreken partijen een ontslagvergoeding af. Vaak wordt de wettelijke transitievergoeding als uitgangspunt aangehouden. Wij onderhandelen in veel gevallen een veel hogere ontslagvergoeding uit. Die transitievergoeding ontvang je namelijk ook vaak bij een regulier ontslag.
Transitievergoeding berekenen? Klik hier.
4. Vrijstelling van werk
Het is heel gebruikelijk dat een werknemer tijdens de opzegtermijn wordt vrijgesteld van werk. Over die periode ontvangt de werknemer wel gewoon salaris. Of het van je vakantiedagen afgaat, is iets om over te onderhandelen.
5. Meeslepen van beperkende bedingen
Aan welke afspraken in je arbeidsovereenkomst ben je gebonden en moet je daar wat mee in de vaststellingsovereenkomst? Wat doe je bijvoorbeeld met een concurrentie- en relatiebeding? En is er misschien een studiekostenbeding opgenomen? Denk ook aan een eventuele leaseauto. Kortom; genoeg zaken om goed te checken.
6. Getuigschrift
In een getuigschrift verklaart de werkgever dat je bij hem in dienst was. Als hij er ook nog wat positiefs aan toevoegt, noemen we het een positief getuigschrift. Wel handig bij toekomstige sollicitaties.
7. Vergoeding juridische kosten
Het is heel gebruikelijk dat de werkgever de juridische kosten vergoedt. Zij hebben er namelijk juridisch belang bij dat je je goed en deskundig laat adviseren. Voor dat voordeel mogen zij ook wel meebetalen, toch?
8. Eindafrekening
Ook afspraken over de eindafrekening zijn onmisbaar. Krijg je nog openstaande vakantiedagen (los) uitbetaald of niet? Ontvang je nog extra uitkeringen, zoals een dertiende maand, een eindejaarsuitkering en bonussen?
9. Finale kwijting
Dit is een glibberige. Bijna altijd staat in de vaststellingsovereenkomst een artikel met een finale kwijting. Dit betekent dat beide partijen verklaren dat ze na akkoord niets meer van elkaar te vorderen hebben. Met deze bepaling wordt het lastiger om op een later moment oude koeien uit de sloot te halen. Meen je nog ergens recht op te hebben? Dan moet dat op tijd besproken en afgehandeld worden.
10. Geheimhouding & communicatie
Vaak wordt afgesproken dat de inhoud van de vaststellingsovereenkomst geheim moet blijven. Dit betekent dat het niet gedeeld mag worden met bijvoorbeeld collega’s.
11. De bedenktermijn
Staat de bedenktermijn van 14 dagen goed in de vaststelingsovereenkomst? Dan kun je binnen 14 dagen na overeenstemming (hoeft niet altijd datum van ondertekening te zijn) de vaststellingsovereenkomst ontbinden. Hier heb je geen reden voor nodig. Staat de bedenktermijn niet in de vastststellingsovereenkomst? Dan geldt een bedenktermijn van drie weken.
Hoe werkt onze gratis VSO-check?
Het is nogal wat. De gevolgen van het akkoord gaan met een vaststellingsovereenkomst kunnen groot zijn. Begin daarom met onze gratis VSO-check. Zo werkt het:
- Via dit formulier stuur je het voorstel naar ons.
- Binnen 24 uur voeren we een gratis quickscan uit.
- We laten je weten wat onze bevindingen en verbeterpunten zijn.
Dit artikel is geschreven door mr. Abdullah el Azouti. Hij adviseert en staat werkgevers en werknemers al meer dan 10 jaar bij op het gebied van het arbeidsrecht. Zo controleert hij op regelmatige basis vaststellingsovereenkomsten. Daarnaast doceert hij het arbeidsrecht aan rechtenstudenten.
